"Αυτή τη φορά, κάτι μπορεί να γίνει", ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Νάσος Αθανασίου στη Βουλή, κατά τη συζήτηση για τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής η οποία θα διερευνήσει τη νομιμότητα της δανειοδότησης των πολιτικών κομμάτων καθώς και των ιδιοκτητριών εταιρειών μέσων μαζικής ενημέρωσης από τις τράπεζες. Το κείμενο της ομιλίας είναι το εξής:
1,1 δισ.!
Αστέρια; Όχι.
1,1 δισ.! Βότσαλα; Όχι. Μαρουλόφυλλα; Όχι!
1,1 δισ. ευρώ.
Η συμφωνία του Ιουλίου ήταν εξαρχής γνωστό ότι φέρνει μέτρα 5,4 δισ. ευρώ σε βάθος τριετίας – ως το τέλος του 2018 δηλαδή. Από το 2010 που ξεκίνησε η κρίση οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν πάρει μέτρα περισσότερων από 62 δισ. ευρώ και μιλούσαν για success story, ενώ τώρα, με τα 5,4 δισ. ευρώ, καταστρεφόμαστε…
Πρόσθετα μέτρα δεν υπάρχουν. Ας ανεβάζουν κάποιοι τον «λογαριασμό στα 6,5 δισ. ευρώ». Το κόστος των μέτρων που απομένει να εφαρμοστούν είναι 2,6 δισ. ευρώ, όπως προβλέπει η συμφωνία, και αυτά τα μέτρα θα εφαρμοστούν σε διάστημα 30 μηνών -δηλαδή 1,1 δισ. ευρώ σε ετήσια επιβάρυνση[1].
1,1 δισ. ! Αυτό είναι που θα πονέσει, αυτό θα δημιουργήσει πηχυαίους τίτλους, αυτό θα ξεσηκώσει διαμαρτυρίες!
1,1 δισ.! Όσος περίπου ο δανεισμός των ελληνικών επιχειρήσεων ενημέρωσης…
Στις 24 του περασμένου Οκτωβρίου ακούστηκε σ’ αυτήν εδώ την αίθουσα[2] το εξής που δεν αμφισβητήθηκε, παρότι δεν διεκδίκησε τα πρωτεία της ακριβολογίας:
“Κάποια στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί πλησιάζουν, απ’ ό,τι φαίνεται, την πραγματικότητα. Και αυτή λέει ότι τα χρέη των επιχειρήσεων ενημέρωσης υπερβαίνουν το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Είναι ένα δισεκατομμύριο ευρώ και πλέον”.
Γι’ αυτό ανέφερα το 1,1 δισ. των επώδυνων μέτρων. Το ένα, το ποσό των μέτρων, πονάει. Το άλλο, το ισόποσο του δανεισμού των ΜΜΕ, δεν πονάει; Μπορεί να μην πονάει. Υπάρχουν μορφές καρκίνου που δεν εκδηλώνονται με πόνο.
Η ίδια φωνή αναρωτήθηκε:
“Θα πει κανείς: «Γιατί είναι πρόβλημα [το 1,1 δισ. του δανεισμού των ΜΜΕ]; Πολλές επιχειρήσεις δανείζονται και στην πορεία εξοφλούν τα χρέη τους».
Σύμφωνοι, αλλά “εδώ το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης έχουν αρνητική καθαρή θέση. Έχουν χάσει τα κεφάλαιά τους ύστερα από σειρά ζημιογόνων χρήσεων. Άρα, μιλάμε για δανεικά κι αγύριστα”.
Δανεικά κι αγύριστα! Ούτε αυτό πονάει; Από πού κόπηκαν αυτά τα δανεικά κι αγύριστα; Από κάποιον αδιάφορο τοίχο ή από τον Έλληνα φορολογούμενο;
Στην ολότητά του το φαινόμενο περιέγραψε με γλαφυρότητα ο Γιάννης Δραγασάσκης:
“Έχουμε επιχειρήσεις-«βαμπίρ», δηλαδή επιχειρήσεις –όχι μόνο στον χώρο της ενημέρωσης αλλά γενικότερα στην οικονομία– οι οποίες ζουν εφόσον δανείζονται”.
Ποιο είναι το τελικό αποτέλεσμα; Οι τράπεζες δεν είναι πια δανειστές αυτών των επιχειρήσεων. Οι τράπεζες είναι οι πραγματικοί κεφαλαιούχοι, οι ιδιοκτήτες, αυτών των επιχειρήσεων.
Ας μην κρυβόμαστε πια πίσω από το δάχτυλό μας. Κάποτε, ό,τι γινόταν ή λεγόταν στην Ελλάδα δεν δημοσιευόταν στον υπόλοιπο κόσμο. Σήμερα, όμως, λόγω της κρίσης, διεθνοποιείται.
Στις 17 Δεκεμβρίου 2012, σε ειδική έρευνά του υπό τον τίτλο “Το τρίγωνο εξουσίας στην Ελλάδα”, το πρακτορείο Ρώυτερ καταχωρεί την εξής δήλωση του κ. Ιωάννη Αλαφούζου:
Oρισμένα μίντια "είναι στην ουσία γραφεία Τύπου επιχειρηματικών ομίλων". " [Το φαινόμενο] έχει εξελιχθεί σε μια εντελώς αρρωστημένη κατάσταση. Σκοπός των ΜΜΕ”, προσθέτει, “είναι κυρίως να εκτελούν συγκεκριμένους σχεδιασμούς των ιδιοκτητών τους"[3].
Το εξής είναι πιο νόστιμο γιατί είναι κλεμμένο:
Τηλεγράφημα της εδώ αμερικανικής πρεσβείας, που υπεκλάπη το 2006 από τα "Γουίκιλικς" αναφέρει: "Πώς μπορούν όλα αυτά τα ΜΜΕ να λειτουργούν με κέρδος; Δεν λειτουργούν (με κέρδος). Επιδοτούνται οικονομικά από τους ιδιοκτήτες τους, οι οποίοι, παρόλο που θα καλοδέχονταν και κέρδη από τις πωλήσεις διαφημίσεων, χρησιμοποιούν αυτά τα ΜΜΕ κυρίως για να ασκούν πολιτική και οικονομική επιρροή"[4].
Θεωρώ χρέος μου να αποτίσω σήμερα φόρο τιμής στους συναδέλφους μου που αγωνίστηκαν για άλλου είδους ραδιοτηλεοπτική δημοσιογραφία.
Στις 21.05.2015, ο Γιώργος Ανανδρανιστάκης, μαθαίνοντας ότι ο εισαγγελέας Γαληνός Μπρης έχει στα χέρια του όλα τα τραπεζικά στοιχεία για τα δάνεια που χορηγήθηκαν στις εταιρείες ΜΜΕ, έγραφε:
“Επιτέλους. Καιρός ήταν να ανοίξει το θέμα των δανείων των ΜΜΕ, ώστε να μάθουμε πώς και γιατί οι χρεοκοπημένες τράπεζες που σώθηκαν από την κρατική ανακεφαλαιοποίηση έδιναν αφειδώς δάνεια σε επιχειρήσεις επίσης χρεοκοπημένες, ζημιογόνες και υπερδανεισμένες. Εκατόν πενήντα εκατομμύρια ευρώ δόθηκαν στους μιντιακούς ομίλους στα χρόνια των Μνημονίων, τότε που οι κάνουλες ήταν κλειστές ακόμη και για βιώσιμες ή κερδοφόρες επιχειρήσεις. Δόθηκαν 150 εκατομμύρια σε επιχειρήσεις που χρωστούν 800 εκατομμύρια στις τράπεζες και άλλα 300 σε ασφαλιστικά ταμεία και προμηθευτές, σε επιχειρήσεις που από το 2008 μέχρι το 2014 παρουσίασαν ζημίες που αγγίζουν τα 700 εκατομμύρια ευρώ.
”Πώς έγινε τούτο το θαύμα; Οι καναλάρχες και οι εκδότες πρέπει να ζητούν πρώτοι την έρευνα των δανείων τους, για να αποδειχτεί ότι δεν υπάρχει καμία σκιά, ότι τα πήραν βάζοντας ενέχυρα τα σπίτια τους, τα εξοχικά τους, τα αμπελοχώραφά τους, τα μέγαρά τους. Αλλιώς θα λέει ο καθένας το μακρύ του και το κοντό του.
”Πρέπει να μάθουμε οπωσδήποτε την αλήθεια για τα δάνεια των ΜΜΕ. Τα ΜΜΕ δεν είναι σκέτες επιχειρήσεις, είναι πρωτίστως μηχανισμοί χειραγώγησης, προπαγάνδας, διαμόρφωσης συνειδήσεων. Για να το πω χοντρά, πρέπει να μάθουμε αν οι μιντιάρχες πήραν παρατύπως 150 εκατομμύρια στα χρόνια του Μνημονίου δίνοντας ως αντάλλαγμα τη μαζική πλύση εγκεφάλων υπέρ του Μνημονίου. Γιατί οι τραπεζίτες έδωσαν αυτά τα λεφτά; Με ποιων εντολές τα έδωσαν; Με εντολές των μνημονιακών κυβερνήσεων ή μήπως με εντολές παραγόντων που βρίσκονταν υψηλότερα και από τις κυβερνήσεις;”
Ας επανέλθουμε στη “χρονιά της της εθνικής μας ευτυχίας”, στο έτος 2004. Σύμωνα με το World Factbook του έτους εκείνου, “η Ελλάδα είχε γύρω στις 160 εφημερίδες, 180 τηλεοπτικούς σταθμούς, 800 ραδιοφωνικούς σταθμούς, 3.500 περιοδικά και μόλις 10 εκατομμύρια κατοίκους. (Η Πορτογαλία με τον ίδιο πληθυσμό, έχει 35 εφημερίδες, 62 τηλεοπτικούς σταθμούς και 221 ραδιοφωνικούς σταθμούς, σύμφωνα πάντοτε με το "World Factbook" του 2004)[5].
Είναι δικαίωμα κάθε πολίτη ν’ ανοίγει εφημερίδα ή ραδιοσταθμό, αλλά δεν είναι δικαίωμά του να απαιτεί από το κράτος να εξασφαλίζει την επιβίωσή του μέσω της διαφήμισης, η οποία συχνά εκβιάζεται. Έτσι, γεμίσαμε δημοσιογράφους, για τους οποίους θα ευχόταν κανείς να έχουν τουλάχιστον την αγραμματοσύνη αλλά και την εντιμότητα ενός οδοκαθαριστή. Πώς τολμήσαμε αυτούς τους αριθμούς; Πόσο κατέβηκαν αυτοί οι αριθμοί; Όσοι επιβίωσαν πώς επιβίωσαν μέσα σ’ ενα διαρκώς συρρικνούμενο αγοραστικό κοινό;
Θα αναφέρω τρία περιστατικά, τα οποία δεν μπορούν να αποδειχθούν αν δεν συμμαρτυρήσουν και κάποιοι που ήταν ή παραμένουν σ΄συτήν την αίθουσα…
ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟ
Εκλογές, ομιλίες και αντεγκλήσεις.
Υποψήφιος βουλευτής λέει σε ιδιοκτήτη επαρχιακού σταθμού...
- Όλους τους έχεις βγάλει. Βγάλε κι εμένα.
- Δώσε τριάντα χιλιάδες ευρώ.
- Δεν έχω τριάντα. Διαθέτω δεκαπέντε.
- Δεν γίνεται, αγαπητέ μου, δεν είμαστε επαίτες.
ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Τηλεφώνημα από γραφείο περιστασιακού εκδότη σε γραφείο γαλακτοκομικής επιχείρησης:
- Πες στο αφεντικό σου να δώσει διαφήμιση, διαφορετικά στα γιαούρτια του θα βρεθούν κατσαρίδες!
ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΤΡΙΤΟ
“Με έριξαν δύο εκδότες”, αποκαλύπτει ο Γεράσιμος Αρσένης. “Επειδή δεν τους έδωσα τις 500 σχολικές βιβλιοθήκες. Ο ένα μάλιστα είχε πει ποιος θα ήταν ο διάδοχός μου[6]”.
Δεν αναφέρω άλλα, δεν θέλω να δείξω, όχι να ξύσω πληγές.
Γράφει ο Στέφανος Μάνος[7]:
“Στο δικαστήριο του Μονάχου, ο ένας μετά τον άλλο, τα στελέχη της Siemens δηλώνουν ότι το 2% του τζίρου της επιχείρησης στην Ελλάδα χρησιμοποιείται για λάδωμα.
[…] Δεν χρειάζονται νέες αποδείξεις: Πόσες φορές δεν ζήτησα από τον κ. Καραμανλή και τον κ. Αλογοσκούφη να καταργήσουν τα μαύρα λεφτά των καναλαρχών και των εκδοτών; [Να καταργήσουν} Το δικό τους 2% του δικού τους τζίρου που είναι τουλάχιστον δύο φορές μεγαλύτερο από της Siemens στην Ελλάδα.
Φαρδιά πλατιά, καθαρά και ξάστερα, ο ίδιος αποφαίνεται: “Για το κραυγαλέο μαύρο ταμείο (το 2% του τζίρου τους) των εκδοτών και των καναλαρχών τόσο η Ν.Δ. όσο και το ΠΑΣΟΚ αρνούνται να κάνουν οτιδήποτε”.
Κύριοι συνάδελφοι, μπρορούμε να συμφωνήσουμε στα γεγονότα, αν όχι στις απόψεις. Οι απορίες μας είναι και απορίες σας. Στο ίδιο άρθρο ο ίδιος πολιτικός που υπήρξε και υπουργός σας, γράφει:
Αν θυμάμαι σωστά, το 2007 η Ν.Δ. έλαβε από τον προϋπολογισμό περί τα 30 εκατ. ευρώ και έδειξε χρέη 75 εκατ. Πού πήγαν όλα αυτά τα λεφτά; Η κρατική επιχορήγηση για τις προεδρικές εκλογές των αχανών ΗΠΑ των 300 εκατ. κατοίκων φθάνει τα 54 εκατ. ευρώ για κάθε υποψήφιο.
Αυτά είναι παλιά, θα πείτε. Και με τα νέα, αυτά που δημοσιεύονται αυτήν την εβδομάδα, τι θα γίνει; Ποιος θέλει να τα διαψεύσει ή να τα διορθώσει; Μέχρις στιγμής ακούγεται βαριά η σιωπή. Διαβάζω[8]:
«Η Νέα Δημοκρατία χρωστάει 210 εκατ. ευρώ και το ΠΑΣΟΚ σχεδόν τα μισά, για την ακρίβεια 111 εκατομμύρια. «Την ώρα που η οικονομία κατέρρεε και το τραπεζικό σύστημα κλονιζόταν, πολιτικά κόμματα συνέχιζαν να δανειοδοτούνται με ανύπαρκτες ή εικοτολογικές εξασφαλίσεις των μελλοντικών κρατικών τους επιχορηγήσεων, οι οποίες ως γνωστόν, εξαρτώνται από τα μελλοντικά εκλογικά ποσοστά τους». Αυτό γράψαμε στην πρότασή μας, για τη συγκρότηση Εξεταστικής Επιτροπής. Διαφωνείτε; Πείτε το. Διορθώστε το.
Εκείνο που με φοβίζει ακόμη από εκείνο το άρθρο του Στέφανου Μάνου είναι η απάντηση που δίνει στο ερώτημα τι νόημα έχει η μεγάλη συζήτηση που γινόταν τότε για το πολιτικό χρήμα. Κατά τη γνώμη μου, λέει, ένα μόνο: Να παραμυθιάσει για άλλη μια φορά την κοινή γνώμη. Να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι κάτι μπορεί να γίνει.
Ε, τώρα κάτι πρέπει να γίνει. Και θα γίνει, αν βοηθήσετε. Ιδίως αν βοηθήσει η αξιωματική αντιπολίτευση…
Πώς να τελειώσω αυτή την ομιλία; Μού έρχεται στον νου ο στίχος:
“Βλέπω τους εμπόρους να εισπράττουν σκύβοντας το κέρδος των δικών τους πτωμάτων”.
Τι σχέση έχει ο ποιητής;
Δόξα τω Θεώ, απολύτως καμία.
Έρρωσθε.-
https://youtu.be/sTGJ1yoq9tk
[1] Άτυπη ενημέρωση, 07/04/ 2016
[2] Ομιλία Δραγασάκη
[3] Media owner Ioannis Alafouzos told Reuters that some of the media "are in effect press offices for business groups." Alafouzos, whose family owns SKAI TV, Greece's fifth largest station, and Kathimerini, a leading newspaper, added: "It's developed into a completely unhealthy situation. The purpose of media has been largely to execute specific tasks for their owners."
[4] A 2006 cable from the U.S. Embassy in Athens, obtained by Wikileaks, noted: "How can all these media outlets operate profitably? They don't. They are subsidized by their owners who, while they would welcome any income from media sales, use the media primarily to exercise political and economic influence."
[5] 3. Greece currently has about 160 newspapers, 180 television stations, 800 radio stations, 3,500 magazines, and just 10 million people. (Portugal, with the same population, has 35 newspapers, 62 television stations, and 221 radio stations, according to the "World Factbook" of 2004). How can all these media outlets operate profitably? They don't. They are subsidized by their owners who, while they would welcome any income from media sales, use the media primarily to exercise political and economic influence, and therefore care marginally less about turning a profit from their media operations. Because there are no subscriptions or home deliveries in Greece, newspapers have to sell themselves from newsstands by grabbing the attention of the casual passerby. This means that even the occasional calm and partially accurate story will have a misleading or untrue headline that often has nothing to do with the story. Still, the media utilize sensationalist headlines and stories to capture readers and the all-important television ratings that determine the distribution of advertising revenue. Newspapers also use such tools as DVD and book giveaways.
[6] Το Παρόν, 11/3/2007
[7] Η Καθημερινή, 29/6/2008
[8] Επίκαιρα, 8/4/2016